Advies van De Tuincoach

Hoe ontwerp je een prachtige plantenborder?

Bloemen en planten zijn een belangrijk onderdeel van jouw tuin, zoniet het belangrijkste! Alles lukraak groeperen en combineren geeft zelden een mooi resultaat. Maar hoe ontwerp je nu een plantenborder? Tuincoach Dieter geeft enkele vuistregels mee!

Hoe ontwerp je een prachtige plantenborder?

1. Maak de border groot genoeg.

Een plantenborder heeft een minimale diepte van 1,5 m. Indien ze kleiner is, spreken we van een beplantingsstrook. Hoe groter en dieper de border, hoe meer je kan spelen met variatie in kleur, vorm en hoogte en des te mooier en interessanter de border wordt.

2. Zorg voor herhaling.

Herhaling brengt rust en geeft de borders een natuurlijke uitstraling, het schept eenheid in de tuin. Beperk eerder de keuze aan planten – maar zorg uiteraard nog voor voldoende variatie! – en laat planten terugkomen binnen de border (indien ze voldoende groot is) of doorheen de verschillende plantenborders.

3. Zorg voor gelaagdheid.

Maak hier en daar gebruik van heesters en bomen en pas de omliggende beplanting hierop aan in je beplantingsplan. Tracht eveneens voldoende variatie in hoogte van de (vaste) beplanting te brengen in de borders. Zet hogere planten achteraan de borders en lagere vooraan, zodat je een overzicht behoudt. Tot slot, hou steeds in het achterhoofd dat gelaagheid functioneel moet zijn, niet enkel op esthetisch vlak, maar ook op vlak van schaduw, privacy, visueel vergroten,…

4. De juiste plant op de juiste plaats.

Elke plant heeft specifieke vereisten qua standplaats (bodemtype en pH, zon/schaduw, watervereisten). Vanzelfsprekend zullen we planten die een zwaardere natte kleigrond nodig hebben niet gebruiken bij het ontwerpen van plantenborders op zandgrond.

5. Maak hier en daar gebruik van wintergroene planten.

Wintergroene planten zorgen voor ‘leven’ in de tuin tijdens de winter. Gebruik wintergroene planten dichterbij het huis, zodat je ze in de winter ook van binnen kan bewonderen.

6. Houd rekening met het ‘karakter’ van de plant.

Vaste planten worden ingedeeld naar ‘karakter’. Vooral bij prairietuinen en natuurlijke tuinen wordt sterk rekening gehouden met dit karakter, maar eigenlijk geldt dit ook voor alle type borders. Planten kunnen ingedeeld worden in de volgende ‘karakters’:

• Solitairen zijn grote, indrukwekkende planten, die goed rechtop blijven en het jaarrond interessant zijn. Ze trekken alle aandacht naar zich toe. Solitairen worden vooral toegepast in grote plantenborders, in kleine getale.
• Structuurplanten vormen de ‘kapstok’ van je border, omdat ze het jaarrond goed rechtop blijven staan en veel kleur geven. 
• Vulplanten geven veel kleur aan de border, ze bloeien uitbundig (vaak kort). Echter, ze vallen open, doorweven zich tussen andere planten en hebben structuurplanten nodig om in de border ‘rechtgehouden’ te worden.
• Strooiplanten gebruik je in mindere getale bij het ontwerp van je border. Ze geven leuke accenten aan de border en ‘strooien’ zichzelf uit. Enkele voorbeelden zijn akelei en sierui.

Om je border mooi te houden het jaar rond, is het een vuistregel om structuurplanten in de meerderheid te gebruiken en vulplanten in de minderheid. Her en der is er plaats voor strooiplanten en solitairen, maar slechts beperkt.

7. Zorg voor een brede bloeiboog

Een goed ontworpen plantenborder is in elk seizoen interessant. In de late herfst en winter trakteren de structuurplanten ons op mooie ‘wintersilhouetten’, terwijl winterbloeiers kleur bekennen in het begin van het jaar. Deze worden gevolgd door bloembollen in het vroege voorjaar. Tot slot is het in de warmere periodes belangrijk dat de bloeiperiodes van de gekozen beplanting voldoende gespreid zijn.

8. Wees selectief in het kleurgebruik

Iedereen heeft zo zijn favoriete kleuren en wil die ook graag toepassen in de tuin. Echter, bij onzorgvuldig gebruik van kleur kunnen plantenborders er snel te ‘druk’ of te ‘saai’ uitzien. Bij het selecteren van planten is het daarom belangrijk aandacht te besteden aan enkele basisprincipes op vlak van kleur.

Kleuren kunnen ingedeeld worden in 2 groepen: warme kleuren (geel, rood, roze) en koude kleuren (groen, blauw, paars). Warme kleuren vallen erg op, koude kleuren zijn rustiger en subtieler.

• Beperk het gebruik van warme kleuren, koude kleuren vormen de hoofdmoot in je borders.
• Gebruik warme kleuren ‘dieper’ in je borders.
• Gebruik in je plantenpalet bloemen en bladeren met complementaire kleuren om te contrasteren.
• Combineer eerder een donkere koude kleur met een lichtere complementaire warme kleur in plaats van omgekeerd.

Heb je advies nodig bij het ontwerpen van je tuin en plantenborders of wil je het ontwerp overlaten aan een professional? Informeer over onze prijzen rond tuincoaching en tuinontwerp.